Το βιβλίο σε αρχείο PDF

ΙSΒΝ 978-960-93-5380-9

ΔΗΜ. ΚΑΡΑΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
Κοινωνικοπολιτικά βιώματα μιας εικοσιπενταετίας.
Κείμενα στα τέσσερα παιδιά μου

Κηφισιά, 13 Ιανουαρίου 2014

Προς

Θανάση Κουρταλίδη

Ολυμπίας 34-36, Ν. Ηράκλειο Αττικής
Αγαπητέ Θανάση,

΄Ελαβα την εκ δέκα σελίδων επιστολή σου με τίτλο «΄΄Χριστιανοκοινωνικά βιώματα…΄΄ Κρίσεις και πνεύμα κοινότητας», η οποία είχε ως αφετηρία το σχετικό πόνημά μου και σε ευχαριστώ που έκανες τον κόπο να το διαβάσεις και πως, όπως επισημαίνεις, θα συμβάλλει «στο νοερό διάλογο», που ανοίχθηκε με αυτό μεταξύ των μελών και φίλων της Χ.Δ.

Ωστόσο, με το κείμενό σου προσπαθείς να συμβιβάσεις τα ασυμβίβαστα, όπως εξάλλου συνηθίζεις,  και ορισμένες απόψεις που διατυπώνεις θα πρέπει να τις αναιρέσω, διότι δεν ανταποκρίνονται ούτε στα κείμενά μου, ούτε στο ήθος μου.

1. ΄Ο, τι έπραξα, το έπραξα ως πολιτική απόφαση, όπως συνήθιζα από τότε που εντάχθηκα στην Χ.Δ. μέχρι πρόσφατα και όχι από «πείσμα»,  ή «εγωϊσμό», που μου προσάπτεις (σελ. 1). Ίσως γιατί έτσι θα θέλεις να δικαιολογήσεις επιφανειακά και όχι σε βάθος τις ενέργειές μου, διότι εύκολα αποφεύγει κανείς την διερεύνηση και επαναπαύεται.

Πάντοτε είχα κατά νουν τη ρήση «Μετά πρώτην και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού..». Υπέμενα την αντιδημοκρατική τακτική των Στ. Παπαθεμελή, Μ. Μηλιαράκη και Λ. Δρανδάκη το 1974, οι οποίοι «έσυραν» τη Χ.Δ. στη συνεργασία με την Ενωση Κέντρου, παρά την αντίθετη απόφαση της πλειοψηφίας των παρευρισκομένων στελεχών. Υπέμενα την αχαρακτήριστη για μένα εκλογική συνεργασία της «Συμμαχίας», στην οποία σύρθηκε η Χ.Δ.. Και οι δύο ενέργειες έδειχναν την νοοτροπία που αναπτύσσονταν στη Χ.Δ. από την ηγετική ομάδα των στελεχών, που ήταν γύρω από τον Πρόεδρο Νικ. Ψαρουδάκη, που στόχος τους ήταν να εκλεγούν βουλευτές.

Η επιμονή μου στην ιδεολογική διαφώτιση και την αυτοτελή παρουσία της Χ.Δ στις εκλογές, και η αίσθηση σε πολλά μέλη που δημιουργήθηκε από την αλλοπρόσαλλη τακτική της Χ.Δ., έγινε αιτία στο Α΄ και Β΄ Συνέδριο 1979 και 1984 να ψηφιστεί η πρότασή μου για την αυτοτελή παρουσία του Κινήματος στις εκλογές. Δεν έδωσες σημασία στην ανάπτυξη του Κινήματος που πραγματοποιείται εκείνη την περίοδο. Ο χριστιανοδημοκρατικός λόγος απλώνονταν. Δημιουργήθηκαν Τοπικές Οργανώσεις σε πολλά μέρη της Ελλάδος και είχαμε μέλη και φίλους ψηφοφόρους σε όλα τα μέρη της χώρας.

Και παρόλα αυτά, δυστυχώς, το κακό τρίτωσε στο Έκτακτο Συνέδριο του 1985. Τα ίδια πάλι στελέχη της Χ.Δ., που είχαν δημιουργήσει τις άλλες δυο συνεργασίες,  σε αυτό το Συνέδριο πήραν με το μέρος τους τούς νέους. Με κατηγορούσαν σαν σκληρό και αυταρχικό, γιατί υποστήριζα το σωστό, ενώ ιδιαίτερα ο Π. Γιωτόπουλος και ο Μ. Μηλιαράκης «χάϊδευαν τα αυτιά» των νέων, παρέσυραν την πλειοψηφία των Συνέδρων στην απόφαση για απαλοιφή της διάταξης για την ανεξάρτητη συμμετοχή στις εκλογές και να υπάρχει δυνατότητα εκλογικών συνεργασιών. Τότε ήταν που είπα πως η Χ.Δ. «τελείωσε», θα «μαδηθεί» σιγά-σιγά. Οπως και πράγματι «μαδήθηκε». Αντιλήφθηκα ότι το κακό τρίτωσε και δεν υπάρχει γιατρειά. Δεν αντιλαμβάνονταν τον λαθεμένο δρόμο που έπαιρναν, που τους οδήγησε στον μαρασμό. Ετσι η απόφασή μου δεν ήταν αποτέλεσμα «πείσματος», αλλά συγκεκριμένη πολιτική πράξη, έχοντας αντίληψη του τι θα επακολουθήσει. ΄Οταν προχωράς στον ίσιο δρόμο, δεν τον εγκαταλείπεις. Και όταν οι άλλοι θέλουν τους λοξούς δρόμους, τότε τους αφήνεις να τον πορευτούν, γνωρίζοντας εκ των προτέρων την κατάντια τους, την οποία περιέγραψαν τον Μάϊο του 2013, χωρίς συναίσθηση, χωρίς ντροπή.

Επομένως εάν έχεις αυτήν την αντίληψη περί «πείσματος», όπως επίσης και την συχνά επαναλαμβανόμενη άποψή σου ότι θα έπρεπε να παρέμενα και να προσπαθούσα να τους πείσω, κάνεις πολύ μεγάλο λάθος. Αγνοείς τη ρήση που μνημόνευσα.  Ο καθένας αξιολογεί την πορεία του. Είναι και απάντηση στα όσα υποστηρίζεις περί ελλείψεως  «βαθειάς πολιτικής ωριμότητας» της σελ. 5, παρ. ιθ΄.

Τις λαθεμένες και ευκαιριακές πολιτικές αντιλήψεις, αγαπητέ Θανάση, αν εσύ τις θεωρείς προσωπικές «αδυναμίες», (σελ. 5, παρ. κα΄) τις οποίες μπορείς να τις υφίστασαι, προσωπικά διαφωνώ. Βλέπεις δεν είχα τη διάθεση να γίνω «μαζοχιστής». Επί πλέον για όσα αναφέρω ως υπεύθυνος της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Περιφερειακής Οργάνωσης, πού βλέπεις ότι δεν ήμουν «συγκρατημένος», ή είχα «επιθετικότητα». Το γεγονός ότι ξεσκέπασα τον οικονομικό διαχειριστή για τα διπλά βιβλία, συνταυτίζεσαι και εσύ με τις αντιλήψεις του αειμνήστου Τ. Γιωτόπουλου;  Αντί να ψέξεις την ολιγωρία τους, όπως επίσης  και την αήθη,  θα χαρακτήριζα, επίθεση του Μ. Μηλιαράκη, ότι «κάνω ό,τι θέλω», που αποκάλυψα την κλοπή, μου προσάπτεις «επιθετικότητα», και ότι δεν ήμουν «συγκρατημένος». Κάτι δεν πάει καλά με την κοινή λογική, αγαπητέ Θανάση.

2). Στα κείμενά μου, Θανάση, ούτε «υπερβάλλω», ούτε «καταδικάζω τους αδελφούς μου», όπως γράφεις (σελ. 1). Πάντοτε ομιλώ για τις αντιλήψεις τους, τις οποίες «καταδικάζω» ως λαθεμένες και ως αιτία διαλύσεως της Χ.Δ. Και μόνο για τις λαθεμένες απόψεις, αντιλήψεις γράφω, στις οποίες ήμουν αντίθετος και τις πολέμαγα.

3). Για το 50 χρόνια της Χ.Δ., (σελ. 2 αρ. β) και μόνο το γεγονός της πρότασης να συμμετέχω με μιάμιση σελίδα παρέμβασης, είτε ήταν η πρόταση του Μανώλη είτε δική σου, δείχνει το επίπεδο διάκρισής σας. Τίποτε άλλο περί αυτού.

4).  Γράφεις (σελ. 3) για τη συμμετοχή τη δική σου και του Γ. Πουγούνια στη Φιλοσοφική Σχολή, που μοιράζατε τη Χ.Δ. (και μπράβο σας), και για τη συμμετοχή σου στις φοιτητικές εκλογές. Η διαφορά με τη δική μου αναφορά είναι ότι στην Ιατρική Σχολή Αθηνών δημιούργησα ξεχωριστεί «Χριστιανοδημοκρατική Φοιτητική Παράταξη». Δεν συμμετείχαμε ως άτομα σε άλλες παρατάξεις. Αυτή είναι η διαφορά μας. Ήμουν σαφής και θα πρέπει να έγινε κατανοητό. Πώς τα μπέρδεψες. Δεν ήταν να προβληθώ, αλλά να τονίσω την δημιουργία της δικής μας παράταξης, όπως αργότερα ο Σ. Αδαμίδης με τους άλλους φοιτητές δημιούργησαν την ΧΣΚ.

5). Γράφεις στη σελ. 3, παρ. ι΄,  «Από όσο ξέρω ο αδ. Μηλιαράκης ήταν κατά της συνεργασίας με την Ένωση Κέντρου». Όπως θα διάβασες όμως στο βιβλίο μου, μετά την βραδινή του Σαββάτου απόφαση των παρευρισκομένων στελεχών της Χ.Δ. να μην υπάρξει συνεργασία με την Ε.Κ στις εκλογές του 1974, την επομένη ημέρα Κυριακή, πήγαν στο σπίτι του Προέδρου Ν. Ψαρουδάκη στο Μαρούσι, ο Στ. Παπαθεμελής, ο Μ. Μηλιαράκης και ο Λ. Δρανδάκης, και πες-πες έσυραν τον Πρόεδρο να συνεργαστεί με την Ενωση Κέντρου. Φαίνεται πως τώρα ο Μ. Μηλιαράκης θα διαδίδει, ότι ήταν κατά της συνεργασίας με την Ενωση Κέντρου. Η αναγνώριση των λαθών είναι το πρώτιστο προσόν του ανθρώπου. Ουδείς αλάθητος, αλλά η σκοπιμότητα είναι κατακριτέα.

6). Δεν έδωσες, αγαπητέ Θανάση, (σελ. 4, παρ. ιε΄) την πρέπουσα σημασία «στο σαράκι» του Κινήματος, την αμφισβήτηση δηλαδή των βιβλίων του Προέδρου και ιδιαίτερα της «Επανάστασης της Αγάπης», από όπου ξεκίνησε η αποκαθήλωση του Προέδρου και το «ξήλωμα» του Κινήματος. Στις σελίδες του βιβλίου έχω την επιστολή μου με συγκεκριμένα ονόματα, που τα προσπερνάς, γράφοντας «κάποιοι επηρεασμένοι…». Δεν πρέπει να φοβάσαι την αλήθεια, ούτε τους ανθρώπους, που μεθοδικά προχωρούν σαν το «σαράκι» να διαβρώνουν τις ιδέες. Γνωστή η τακτική αυτή. Μάλιστα τόνιζα πως πρέπει να μας πουν τα σημεία που πρέπει να διορθωθούν στα βιβλία του Προέδρου, ώστε να τα διορθώσουμε. Ήμουν σαφής.

7). Για όσα γράφεις στην παράγραφο κγ΄ της σελ. 6,  ότι ο Πρόεδρος «είχε εσφαλμένα εκτιμήσει ότι στη Βουλή το πάθος του για δικαιοσύνη…», πρέπει να ξέρεις ότι δεν ήταν ευθύνη μόνο του Προέδρου Νικ. Ψαρουδάκη, αλλά και όλης της ηγετικής ομάδας του Πολιτικού Γραφείου, εκτός εμού και του Γρ. Παπαϊώννου όταν συμμετείχε, που διαφωνούσαμε. Τώρα αν εσύ εκλαμβάνεις την έντονη διαφωνία μου ως «επιθετικότητα», δικαίωμά σου. Ο καθένας είναι υπεύθυνος των λόγων και των πράξεών του.

Επίσης γράφεις ότι «η ματαιοδοξία της εξουσίας ίσως παρέσυρε κάποια μέλη». Μα, Θανάση μου, δεν ήταν κάποια μέλη. Ήταν τα γνωστά μέλη του Πολιτικού Γραφείου, που διέγραψαν και τον Νικ. Ψαρουδάκη. Δεν είναι παρανυχίδα.

8). Τα σχετικά με τον θεατρινισμό και τα κλάματα του Μ. Μηλιαράκη, Θανάση μου, λίγο πριν από την ψηφοφορία του Εκτάκτου Συνεδρίου του 1985, για την απάλειψη της δεσμευτικής διάταξης για συνεργασίες, δεν είναι «υπερβολές», όπως γράφεις (σελ. 7 , αρ. κστ΄), είναι γεγονότα. Αν εσύ δεν τα θυμάσαι, ρώτα άλλους να σου τα διηγηθούν. Ό,τι δηλαδή δεν μας αρέσει τα χαρακτηρίζουμε «υπερβολές». Ωραία τακτική αυτή.

9). Γράφεις, αγαπητέ Θανάση,  (σελ. 8, αρ. κθ΄), «Για τις προθέσεις του Στ. Παπαθεμελή και τον πολιτικό του καιροσκοπισμό δεν αμφέβαλλα». Συμφωνώ, αλλά εδώ έγκειται και η διαφορά μας. Δεν αντιτάχθηκες στον καιροσκοπισμό του, όπως μαζί με σένα και τα περισσότερα ηγετικά στελέχη του Κινήματος. Και κατόρθωσε τόσα θέματα να δημιουργήσει στο Κίνημα, με προεξάρχοντα τη συνεργασία με την ΄Ενωση Κέντρου, και τη διάδοση του «σαρακιού» πως τα βιβλία του Προέδρου ήταν ξεπερασμένα. Και για τη στάση μου έναντι του Στ. Παπαθεμελή, θα με χαρακτήριζες πάλι ως «επιθετικό», αδιάλλακτο και άνθρωπο χωρίς «υπομονή». Θανάση κάπου το Ευαγγέλιο διακηρύσσει πως πρέπει να είμαστε ή ψυχροί, ή θερμοί, και πως τη χλιαρότητα τη απεχθάνεται και ο Κύριος. Διαλέγει κανείς και ακολουθεί. Πάντοτε έκανα τις επιλογές μου με διάκριση και γνώμονα το γενικό συμφέρον και όχι προσωπικούς υπολογισμούς.

10). Σχετικά με την εργογραφία του Προέδρου έως το 1989, που δημοσιεύω, δεν μου γράφεις (σελ. 8, παρ. κθ΄) αν και άλλα βιβλία είχε εκδώσει και ποια, ώστε να τα γνωρίζω. Πολύ καλή δουλειά κάνεις να επιμεληθείς το Αρχείο-Βιβλιοθήκη του Κινήματος, διότι έτσι θα σωθούν πολλά κείμενα και δεν θα πεταχθούν.

11). Για όσα αναφέρεις στις σελ. 8-9, παρ. λ΄, θα σου πω, ότι δεν πρόσεξες αυτά που γράφω. Υποστήριζα πως θα έπρεπε τότε στο αχαρακτήριστο, για να μην πω πιο βαριά φράση, Εκτακτο Συνέδριο, να είχατε ανακηρύξει Επίτιμο Πρόεδρο τον Νικ. Ψαρουδάκη. Γράφω, χαρακτηρίζοντας την τότε κατάστασή σας, «Δεν είχαν καν τη φρόνηση, τη διάκριση να ανακηρύξουν τον Νικ. Ψαρουδάκη επίτιμο πρόεδρο της Χ.Δ. Πώς όμως να τους αφήσει περιθώριο η εμπάθεια και η μικροψυχία τους!».

Και να μην προσπαθούσατε εκ των υστέρων, αφού αντιληφθήκατε τη «γκάφα» που κάνατε, να τον ανακηρύξετε Επίτιμο Πρόεδρο. Αυτό το νόημα έχει η παρατήρησή μου. Και εγώ συμφωνούσα με την άποψη του Προέδρου που δεν δέχθηκε εκ των υστέρων να ανακηρυχθεί Επίτιμος. Και υποθέτω ότι θα ήσουν ένας από τους «γεφυροποιούς» της εκ των υστέρων ανακήρυξής του.

Όσον αφορά τη φράση σου ότι είμαι «άδικος ασύστολα», δηλαδή χωρίς συστολή, αδιάντροπα, εκφράσεις την άποψή σου. Καταλαβαίνω πως «τσούζει» η παρουσίαση, που έκανα, της ψυχολογικής κατάστασης του Εκτάκτου Συνεδρίου και η λαθεμένη απόφαση της καθαίρεσης του ιδρυτού της Χ.Δ., που έγινε αιτία να καταρρεύσει κυριολεκτικά και το εναπομείναν λίγο κομμάτι της Χ.Δ. και να μείνει τώρα μια «παρέα». Πάντως προσπαθώ να αποδίδω τα γεγονότα, όπως έχουν και ας στεναχωρείσαι.

Ωστόσο δεν έδωσες σημασία, σε όσα είχα προτείνει στον Πρόεδρο Νικ. Ψαρουδάκη, πριν από την έναρξη αυτού του «στημένου», θα το χαρακτήριζα Εκτάκτου Συνεδρίου, που θα σας είχε απονευρώσει με την αναβολή. Αλλά δεν άκουσε και τα έπαθε.

12). Ποιες ήταν οι «δημοκρατικές αρχές» που προδίδονταν, αγαπητέ Θανάση, όπως γράφεις (σελ. 8, παρ. κη΄), και θα έπρεπε να καθαιρέσετε τον Πρόεδρο Νικ. Ψαρουδάκη; Νομίζω ότι θα πρέπει να ξαναδιαβάσεις τη σελίδα 145 του βιβλίου μου, όπως και την επόμενη. Και οι χαρακτηρισμοί ανταποκρίνονται με τις πράξεις σας. Για ποιες «δημοκρατικές αρχές» συζητάς; Πώς τις εννοείς; Γράφω στη σελ. 145 «Θα παρατηρήσω ακόμη ότι η ευαισθησία τους ήταν για την επιχειρούμενη συνεργασία του Προέδρου Νικ. Ψαρουδάκη με τη Ν.Δ., θεωρώντας τη συνεργασία αυτή σαν «έγκλημα καθοσιώσεως»και θα έπρεπε να τον καθαιρέσουν. Αν όμως η συνεργασία του ήταν με το ΠΑΣΟΚ ή το ΚΚΕ ή τις αριστερίστικες δυνάμεις δεν θα υπήρχε πρόβλημα». Δεν χρειάζεται, Θανάση, καμιά διευκρίνιση, είναι όλα κατανοητά.

13). Αφού γράφεις (σελ. 9, παρ. λ΄) «Συμφωνώ ότι είχαμε συζητήσει στο Π.Γ. και στο γραφείο σου για τιμητική εκδήλωση και συνέδριο για τη Χ.Δ.», δεν απαντάς όμως  γιατί δεν διοργανώθηκε η τιμητική αυτή εκδήλωση, ποιοι διαφωνούσαν;

14). Για τα αναφερόμενα στη σελ. 9, παρ. λα΄ πρέπει να σου πω, πως δεν είχε ανάγκη η προσωπικότητα του Προέδρου Ν. Ψαρουδάκη να «αποκατασταθεί». Οι «ραπίσαντες» ήθελαν να δείξουν πως τον σέβονται, ήθελαν να εξιλεωθούν για όσα άσχημα έπραξαν εναντίον του.  Θεωρούσα, όπως έγραψα τότε στην αείμνηστη Μαρία Ψαρουδάκη,  ανεπίτρεπτη τη συμμετοχή του Μ. Μηλιαράκη να μιλάει για τον Πρόεδρο Νικ. Ψαρουδάκη, τον οποίο «καθαίρεσε». Δυστυχώς ο Πρόεδρος Νικ. Ψαρουδάκης δεν αντιλαμβάνονταν το μέγεθος του φανατισμού και της «προδοσίας» των στελεχών του, τους οποίους σχεδόν πάντοτε άκουγε και ακολουθούσε, και επειδή ο ίδιος δεν είχε μάθει σε φατριασμούς, δεν ήθελε να καταλάβει το άσχημο παιχνίδι που του παίζατε. Αν όμως πρόσεχε και ακολουθούσε τις συμβουλές μου, τότε θα έβλεπες πώς θα είχαν εξανεμιστεί όλα τα σχέδια σας με τις ευαισθησίες σας στις «δημοκρατικές αρχές».

15). Για το μέλλον της Χ.Δ., ωραία είναι όσα γράφεις στις σελ. 9-10, παρ. λδ΄ και λε΄. Αν όμως δημόσια δεν γίνει μετάνοια, αναγνώριση των λαθών, διότι δημόσια έγιναν τα λάθη, δεν μπορεί να υπάρξει «νέα αρχή». Αυτή είναι η άποψή μου. Μετά μπορεί να προχωρήσει κανείς στο τι δέον γενέσθαι.

Χρόνια Πολλά για την ονομαστική σου εορτή

Αδελφικά

Δημήτριος Καραμπερόπουλος

Το βιβλίο σε αρχείο PDF

ISBN: 978-960-351-802-0

Θ. Λαϊνάς: Ένας μεγάλος Δάσκαλος

Της Αριας Αργατζοπούλου

Φιλολογικό μνημόσυνο του κλασικού φιλολόγου και συγγραφέα Θεοφάνη Λαϊνά πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί στην αίθουσα του «Χατζηγιάννειου» στην Λάρισα, τρία χρόνια μετά τον χαμό του.

Για το φιλολογικό έργο και τον χαρακτήρα του συγγραφέα μίλησαν η Νικολέττα Τσιτσανούδη – Μαλλίδη, Λέκτωρ Γλωσσολογίας, Δημοσιογράφος, αλλά και πρώην μαθήτρια του μεγάλου Δασκάλου της ελληνικής γλώσσας, ο  κ. Θαν. Κουρταλίδης, πρ. σχολικός σύμβουλος φιλολόγων και ο δρ. Δημήτρης Καραμπερόπουλος, πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών – Βελεστίνου Ρήγα.

Στην εκδήλωση έδωσαν το παρόν πολλοί φίλοι και συνάδελφοι του αείμνηστου δασκάλου, «αθάνατου», όπως τον χαρακτήρισαν οι ομιλητές, Θεοφάνη Λαϊνά. Ο τρόπος που δίδασκε την αρχαία ελληνική γλώσσα ήταν μαγικός, ήταν λάτρης και υπηρέτης του πλούτου της. Οι έννοιες του δήμου, της ελληνικής δημοκρατίας, του ελληνισμού και της ελληνικής γλώσσας διατρέχουν ολόκληρο το έργο του. Η ειμαρμένη του Ελληνισμού δεν έπαψε ποτέ να τον απασχολεί τόνισε η κα. Νικολέττα Τσιτσανούδη. Διαρκείς ήταν και οι φιλοσοφικές και πολιτικές του αναζητήσεις.  Ο Θεοφάνης Λαϊνάς ήταν η προσωποποίηση της λέξης «δάσκαλος» δεν ήταν απλώς ένας εκπαιδευτής, μετέδιδε παιδεία στους μαθητές του, τους ενέπνεε και τους ανέβαζε.  Όσοι είχαν την τιμή να τον γνωρίσουν δεν θα τον ξεχάσουν ποτέ.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης εκτέθηκαν τα δημοσιευμένα έργα του Θεοφάνη Λαϊνά, αλλά και τα ανέκδοτα βιβλία του και κάποια δημοσιεύματά του στον Τύπο. Το φιλολογικό μνημόσυνο οργάνωσαν η Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών – Βελεστίνου και Ρήγα και ο Δημοτικός Οργανισμός Πολιτισμού του δήμου Λαρισαίων.

Προσφώνηση του Δ. Καραμπερόπουλου

στο Φιλολογικό Μνημόσυνο του Θεοφάνη Λαϊνά

Λάρισα, 9 Απριλίου 2011

-Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε του Δημοτικού Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Επιστημών Λάρισας κ. Τσακίρη

-Αξιότιμε εκδότη του Θεσσαλικού Ημερολογίου κ. Σπανέ,

Αγαπημένη μαςς  Λίτσα Λαϊνά,  σύζυγο και συμπαραστάτη του Θεοφάνη

Αγαπημένα μας παιδιά του Θεοφάνη, Αντιγόνη και Σωτήρη

Κυρίες και Κύριοι

Ως ένα ελάχιστο φόρο στη μνήμη του Θεοφάνη Λαϊνά θεωρήσαμε ότι θα έπρεπε να διοργανώσουμε το σημερινό  Φιλολογικό Μνημόσυνο αυτές τις ημέρες (12 Απριλίου) που συμπληρώνονται τρία χρόνια από την αιφνίδια διακοπή του νήματος της ζωής του. Σ’ αυτήν την εκδήλωση θα παρουσιαστεί ενδεικτικά από τους  ομιλητές, στο χρόνο που διατίθεται, το έργο του, τόσο αυτό που έχει δει το φως της δημοσιότητος με την έκδοσή του, αλλά και το πλούσιο ακόμη έργο του, που ήταν ήδη έτοιμο να εκδοθεί, να πάει στο τυπογραφείο αλλά η μοίρα άλλα μελέτησε, και μείνανε ανέκδοτα, και μερικά ακόμη έμειναν ανολοκλήρωτα, όπως το μεγάλο συζευκτικό συντακτικό της αρχαίας και νεοελληνικής γλώσσας.

Ο Θεοφάνης Λαϊνας ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα. Είχε αναγνωρίσει τη σημασία της ίδρυσής της, για την πραγμάτωση των σκοπών της, για την μελέτη και προβολή του επαναστάτη Ρήγα Βελεστινλή και της γενέτειράς του Βελεστίνου και της ευρύτερης περιοχής, γι’ αυτό και ήταν συμπαραστάτης στα διεθνή Συνέδριά της, στις διάφορες εκδηλώσεις της.

Για τη σημερινή εκδήλωση του Φιλολογικού Μνημοσύνου τυπώσαμε, εκτός της ωραίας προσκλήσεως, το καλαίσθητο ενημερωτικό έντυπο που κρατάτε στα χέρια  σας, «Θεοφάνης Λαϊνάς (1942-2008)», στο οποίο συνοπτικά καταχωρίζεται μια βιογραφία του καθώς και η εργογραφία του με μερικά στοιχεία για το κάθε έργο του, αυτά που ήδη έχουν εκδοθεί καθώς για τα ανέκδοτα έργα του, και για τα ανολοκλήρωτα. Όλα αυτά τα έργα δείχνουν  τη δυναμική του πνεύματός του και της προσφοράς του.

Θα θέλαμε και δημοσίως εδώ να ευχαριστήσουμε τον πρόεδρο του Δημοτικού Οργανισμού Πολιτισμού Αθλητισμού και Επιστημών Λάρισας κ. Τσακίρη  για την άμεση ανταπόκριση στην πρότασή της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα  να διοργανωθεί από κοινού η σημερινή εκδήλωση, κατά την οποία να αναδειχθεί όσο το δυνατόν το συνολικό έργο,, το εκπαιδευτικό, επιστημονικό, συγγραφικό και κοινωνικό του Θεοφάνη Λαϊνά.

Επίσης να ευχαριστήσουμε του αγαπητούς ομιλητές την κυρία Τσιτσανούδη, λέκτορα γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, δημοσιογράφο και μαθήτρια στο παρελθόν του Θεοφάνη Λαϊνά και τον κλασικό φιλόλογο κ. Θανάση Κουρταλίδη για τη συμμετοχή τους στο σημερινό Φιλολογικό Μνημόσυνο να καταθέσουν τις εμπειρίες και τις γνώσεις τους από τη επικοινωνία που είχανε με τον άνθρωπο Θεοφάνη Λαϊνά και το έργο του.

Τέλος να ευχαριστήσουμε και όλους εσάς, οι οποίοι με την παρουσία σας τιμάτε τη μνήμη και το έργο του Θεοφάνη Λαϊνά.

———————————————————————————————————

Δημ. Καραμπερόπουλος

«Πτυχές από την πολύπλευρη φυσιογνωμία του Θεοφάνη Λαϊνά»

Μετά τις εμβριθείς εισηγήσεις για το έργο του Θεοφάνη Λαϊνά από την κυρία Τσιτσανούδη και τον κ. Κουρταλίδη θα αναφερθώ ενδεικτικά σε μερικές πτυχές της προσωπικότητας του Θεοφάνη Λαίνά, με τον οποίο  τύχη αγαθή είχα μια καλή επικοινωνία μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974 και την επαναλειτουργία της πολιτικής ζωής στη χώρα μας.

Τις πρώτες ειδήσεις για τον Θεοφάνη Λαϊνά τις είχαμε στα χρόνια του γυμνασίου τότε που ακούγαμε ότι οι κατά τρεις τάξεις μεγαλύτεροί μας ήταν πολύ δυνατοί στα αρχαία ελληνικά και στην έκθεση. Μεταξύ των μαθητών αυτών ήταν και ο Θεοφάνης Λαϊνάς, ο οποίος μαζί με του συμμαθητές του από το Στεφανοβίκειο έρχονταν με το ποδήλατο και με όλες τις καιρικές συνθήκες, στο Γυμνάσιο του Βελεστίνου, δείχνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη δίψα για μάθηση, για γνώση.

Το ενδιαφέρον του Θεοφάνη Λαϊνά για τα πολιτικοκοινωνικά θέματα ήταν έντονο, ήταν μάλλον αποτέλεσμα της γνώσης των αρχαίων κλασσικών κειμένων του Θουκυδίδη, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, των τραγικών ποιητών για την ευθύνη των πολιτών στα δρώμενα της πόλεως τους.

Με την αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974, ιδιαίτερα συμμετείχε στον Νομό Λάρισας στις διεργασίες για το δημοψήφισμα του Δεκεμβρίου του 1974 για το πολιτειακό πρόβλημα. Παράλληλα δραστηριοποιείται στο Κίνημα της Χριστιανικής Δημοκρατίας του Νικολάου Ψαρουδάκη, στο οποίο συμμετείχε και ο ομιλών και εκείνο τον καιρό  το 1974 βρισκόμουνα ως αγροτικός ιατρός στον Πυργετό Λαρίσης με αποτέλεσμα να συναντηθούμε και να έχουμε στη συνέχεια διαρκή επικοινωνία. Θαύμαζα την ευγλωττία του, τον αγνό χαρακτήρα του, τη διάθεση προσφοράς, τον εμπλουτισμό του λόγου του με της κλασσικής μας κληρονομιάς παραδείγματα και φράσεις.

Δημιουργήσαμε εδώ στη Λάρισα Τοπική Οργάνωση, την πρώτη στη χώρα μας, με γραφεία, ταμπέλα, και δραστηριότητες πολιτικοκοινωνικές,, όπως σε εκδηλώσεις για τον Μαρίνο Αντύπα στον τάφο του στο Ομόλιο, και στο Κιλελέρ.  Επισκέψεις και συναντήσεις σε διάφορα μέρη του Νομού Λαρίσης και της Θεσσαλίας, ακούγοντας τα τραγούδια για τη Θεσσαλία, τους Θεσσαλικού Κύκλου, για τους κολίγους και τσιφλικάδες, το δράμα του Θεσσαλικού κόσμου μετά την απελευθέρωση.

Συστατικό στοιχείο της προσωπικότητας του Θεοφάνη Λαϊνά ήταν η εργατικότητα. Εργασία συνεχώς με τη διδασκαλία, για ώρες δίδασκε τα θεωρητικά μαθήματα, αρχαία και νέα ελληνικά στους μαθητές του Φροντιστηρίου του. Στην εργασία συμπεριλαμβάνεται και η μελέτη. Μελετούσε τόσο για τις ανάγκες του Φροντιστηρίου όσο και για τις δικές του πνευματικές αναζητήσεις. Για ξεκούραση είχε τη ενασχόληση με τη μητέρα γη, με το χωράφι. Η άπλα του θεσσαλικού κάπου τον μάζευε. Ισως να μου μετέδωσε αυτήν  την αγάπη του  για τον κάμπο.

Σε μια συνάντησή μας στη Λάρισα το 1993 και στη συζήτηση για τα δημοσιεύματά του στον τοπικό τύπο ως επιφυλλίδες ζήτησα μια σειρά από αυτά για να γίνω κοινωνός των όσα είχε δημοσιεύσει. Διαβάζοντάς τα διαπίστωσα την καλλιέπεια του λόγου του, τον πλούτο των ιδεών και των επιχειρημάτων του, τα οποία χρησιμοποιούσε κατά κανόνα από την αρχαία ελληνική γραμματεία, τους αρχαίους ΄Ελληνες συγγραφείς. Κείμενα για την δημοκρατία, τη γλώσσα, την παράδοσης και τον ελληνισμό. Και ενθουσιασμένος από την εντύπωση που μου κάνανε διαβάζοντάς τα, του πρότεινα να  εκδοθούν σε βιβλίο από τον Σύλλογο Βελεστινιωτών Αθηνών. Υποστηρίζω πάντοτε ότι τα σκόρπια δημοσιεύματα θα πρέπει κάποια στιγμή να συγκεντρώνονται και να δημοσιεύονται σε τόμο, σε βιβλίο για να έχει κανείς τη δυνατότητα να τα έχει όλα συγκεντρωμένα.

Μάλιστα η σύνθεση του εξωφύλλου ήταν δική του ιδέα, του Θεοφάνη Λαϊνά. Ήθελε να είναι στο εξώφυλλο δύο παραστάσεις με την ελληνική Βουλή και την αρχαία Αθήνα. Το βιβλίο αυτό το παρουσιάσαμε στο Βελεστίνο στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δήμου Βελεστίνου και κατά την παρουσίαση του επιδόθηκε η τιμητική περγαμηνή με την αντίστοιχη τιμητική πλακέτα από τον Σύλλογο Βελεστινιωτών Αθηνών.

Ηταν άριστος χειριστής του ελληνικού λόγου, όχι μόνο στα γραπτά του αλλά και στον προφορικό λόγο. Με ευγλωττία ανάπτυσσε τα επιχειρήματά του, τα οποία εμπλούτιζε με φράσεις από τους αρχαίους κλασσικούς συγγραφείς.

Πλούσιος ψυχικός κόσμος διακατείχε τον Θεοφάνη Λαϊνά, όπως μπορεί και τώρα ακόμη να τον γνωρίσει κανείς, να τον ανακαλύψει στα κείμενά των έργων του. Ιδιαίτερα μέσα στις επιφυλλίδες αναδύεται ο πλούτος αυτός της ψυχής του, κατά την ανάπτυξη των πολυποίκιλων θεμάτων, της παιδείας, της δημοκρατίας, της γλώσσας, του έθνους, του καθήκοντος, της συμπεριφοράς.

Μια άλλη χαρακτηριστική πτυχή της προσωπικότητάς του ήταν η πραότητα του, που ήταν παροιμιώδης. ΄Ηταν φιλοσοφημένος άνθρωπος γι’ αυτό και ήταν πράος. Διαλεκτικός στη συμπεριφορά του ακόμη και όταν ήθελε να αντικρούσει εσκεμμένες παραλήψεις ή λάθη

Ένα παράδειγμα του ευγενούς και ακέραιου χαρακτήρος του Θεοφάνη Λαϊνά είναι το ακόλουθο: Κατά το 1997  επέκρινε την εγκύκλιο του σχολικού συμβούλου Θεολόγων Λάρισας δια της οποίας καλούνταν οι καθηγητές να αποτρέπουν τους μαθητές να διαβάζουν τα «αντιχριστιανικά βιβλία» του Νίκου Καζαντζάκη.

Όμως στην απόφαση του υπουργείου παιδείας να τεθεί ο σχολικός σύμβουλος σε διαθεσιμότητα με επακόλουθο να στερηθεί μέρος του μισθού του που κάλυπτε τα έξοδα της πολύτεκνης οικογένειάς του, ο Θεοφάνης Λαϊνας επανέρχεται στον Ημερήσιο Τύπο και υποστηρίζει ότι η πολιτεία θα πρέπει να φερθεί ως «δημοκρατούμενη» και ως δημοκρατίζουσα».

Μάλιστα διερωτάται «Ποια άραγε είναι η εννοιολογική διαφορά ανάμεσα στις λέξεις Κράτος και Πολιτεία». Με το πλούσιο οπλοστάσιό του από τη γνώση των κλασσικών κειμένων ο Θεοφάνης Λαϊνάς σημειώνει χαρακτηριστικά ότι η λέξη κράτος «ως προς την εμφάνισή της προηγείται χρονικά και σημασιολογικά δηλώνει την ισχύ, την εξουσία και την μέσω αυτής επιβολή. Πολιτικά και πολιτειακά συνδέεται με καθεστώτα απολυταρχικά, βασιλικά και γενικά αντιδημοκρατικά». Και συνεχίζει για τη λέξη πολιτεία σημειώνοντας ότι αυτή «ακολούθησε  χρονικά, ετυμολογικά σχετίζεται με τις λέξεις ΠΟΛΙΣ-ΠΟΛΙΤΗΣ και από πλευράς περιεχομένου δηλώνει τη συμμετοχική συνύπαρξη και δράση καθώς και τη δημοκρατική και κατ’ επέκταση ανθρωπιστική συμπεριφορά των μελών μιας κοινωνίας»

Και συνεχίζει  ο Θεοφάνης Λαϊνας   υποστηρίζοντας ότι «Λογικό λοιπόν είναι η Πολιτεία να “δημοκρατείται” και όχι να “κρατείται”. ΄Οπου οι άνθρωποι “δημοκρατούνται” εκεί διαχέεται ανθρωπιά, που είναι και η πεμπτουσία της Δημοκρατίας».

Συμπληρώνει στη συνέχεια λέγοντας πως «Η Ελληνική Δημοκρατία, όπως αυτή προβάλλει από το πρώτο και ολοκληρωμένο πολιτειακό κείμενο, τον “Επιτάφιο” του Περικλή, με τα μέτρα τα οποία λαμβάνει ούτε τιμωρεί ούτε εκδικείται, αλλά αποβλέπει στον σωφρονισμό και στην επανόρθωση» Και καταλήγει υποστηρίζοντας ότι στην περίπτωση του πολύτεκνου σχολικού συμβούλου «΄Ωφειλε η πολιτεία διαθέτουσα τη “σύγγνωση” να προβεί στον έλεγχο και στην έρευνα χωρίς να περικόψει τον μισθό», διότι υποστηρίζει τελειώνοντας το κείμενο της επιστολής του  «η Δημοκρατία υπερέχει από τα άλλα πολιτεύματα στο ότι αυτή εξανθρωπίζει ενώ εκείνα απανθρωπίζουν».

Το απασχολούσε αρκετά και έντονα το θέμα της γλώσσας. Βέβαια στα έργα του τα επιστημονικά θεμελιώνει την Ιστορική συνέχεια της ελληνικής γλώσσας. Επί πλέον και στα άλλα κείμενά του απασχολείται με το θέμα της γλώσσας.

Σχετικά σημειώνουμε από το κείμενο της επιφυλλίδας με τίτλο «Γλώσσα και εκπαίδευση», που είναι στο υπό έκδοση βιβλίο του «Ελλήνων διανοήματα», ότι καταλήγει με της ακόλουθη παράγραφο: «Εκείνο όμως το στοιχείο που οριοθετεί, περιχαρακώνει και καταξιώνει το έθνος μας είναι η γλώσσα του. Ο ελληνικός λόγος αξεπέραστο πρότυπο υψηλοφροσύνης σκέψεως, αρμονικότατο άθροισμα λέξεων και λεκτικών μορφών και τρόπων, διαθέτοντας στη διαχρονική του χρήση πλουσιότατο λεξιλόγιο και ισχυρότατη εσωτερική συνοχή, έγινε ακρογωνιαίος λίθος, το υπόβαθρο και το υπόστρωμα πάνω στο οποίο στηρίχθηκε και διαμορφώθηκε η εθνική ταυτότητά μας. Η ουσία του ελληνισμού ταυτίζεται με τη γλώσσα την ελληνική. Η συνείδηση του Έλληνα σφυγμομετρείται με την γνώση και την αγάπη της γλώσσας».

Και πριν τελειώσουμε καλό θα είναι να διαβαστεί και να ακούσουμε ένα από τα αγαπημένα θέματα του Θεοφάνη Λαϊνά, για τη γλώσσα, μια άλλη συσχέτιση «Γλώσσα και Δημοκρατία» το επιγράφει:……

Τελειώνοντας θα θέλαμε να τονίσουμε ότι θα πρέπει τα ανέκδοτα έργα του Θεοφάνη Λαϊνά να εκδοθούν σε βιβλίο, όπως επίσης και τα δημοσιεύματά του στον τοπικό τύπο υπό την μορφή των επιφυλλίδων ώστε η σκέψη του, οι γνώσεις του να είναι δυνατόν να γίνουν οικείες σε εκείνους οι οποίοι θα θέλουν να τα γνωρίζουν, να γνωρίσουν τη δυναμική και τον προβληματισμό του πνεύματός του Θεοφάνη Λαϊνά, που για τη μνήμη του συγκεντρωθήκαμε εδώ στο Φιλολογικό αυτό Μνημόσυνο και γευτήκαμε μερικές από τις αρετές του πνεύματός του, μέσα από τα έργα του.

Το βιβλίο σε αρχείο PDF